نحوه تعویض شمع موتور خودرو (راهنمای جامع)

آیا تا به حال به مشکل استارت نخوردن خودرو، کاهش شتاب یا افزایش مصرف سوخت مواجه شده‌اید؟ بسیاری از رانندگان با این مشکلات مواجه هستند، اما نمی‌دانند که نحوه تعویض شمع موتور خودرو تأثیر مستقیمی بر عملکرد موتور دارد. شمع‌های موتور یکی از قطعات کلیدی سیستم احتراق هستند که اگر به موقع تعویض نشوند، می‌توانند کارایی خودرو را کاهش داده و حتی به موتور آسیب بزنند. در این مقاله، به‌طور کامل مراحل گام ‌به‌ گام تعویض شمع خودرو را بررسی می‌کنیم و نکاتی برای افزایش عمر شمع موتور خودرو ارائه خواهیم داد.

چرا تعویض شمع موتور خودرو مهم است؟

شمع خودرو وظیفه تولید جرقه برای احتراق ترکیب سوخت و هوا را بر عهده دارد. با گذشت زمان، این قطعه به دلیل حرارت بالا و رسوبات کربنی، کارایی خود را از دست می‌دهد و باعث مشکلاتی مانند افزایش مصرف سوخت، کاهش قدرت موتور و مشکلات در استارت زدن می‌شود. تعویض به‌ موقع شمع‌ها به شما کمک کرده تا عملکرد بهینه خودرو را حفظ نموده و از هزینه‌های اضافی تعمیرات جلوگیری کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر پیشنهاد می‌کنیم مقاله «شمع خودرو چیست؟» را نیز بخوانید.

علائم خرابی شمع موتور

پیش از اینکه به سراغ نحوه تعویض شمع موتور خودرو بریم، باید بدانیم که چه زمانی نیاز به تعویض دارند. در ادامه مهم‌ترین نشانه‌های خرابی شمع خودرو را بررسی می‌کنیم:

• کاهش قدرت موتور و تأخیر در شتاب‌گیری: اگر احساس می‌کنید که خودرو دیرتر از حد معمول شتاب می‌گیرد، ممکن است شمع‌ها به‌درستی جرقه نزده و احتراق ناقص انجام شود.
• افزایش مصرف سوخت: احتراق نامناسب باعث می‌شود که سوخت بیشتری برای جبران کمبود قدرت مصرف شود، که در نهایت هزینه‌های شما را افزایش خواهد داد.
• استارت سخت و روشن نشدن موتور: یکی از رایج‌ترین علائم خرابی شمع موتور این است که خودرو به سختی روشن می‌شود، مخصوصاً در هوای سرد.
• لرزش غیرعادی در حالت درجا: اگر هنگام توقف، موتور خودرو لرزش زیادی دارد، احتمالاً شمع‌ها خراب شده و یکی از سیلندرها به‌درستی کار نمی‌کند.

مراحل گام‌ به ‌گام تعویض شمع خودرو

تعویض شمع موتور خودرو ممکن است در نگاه اول کار پیچیده‌ای به نظر برسد، اما با داشتن ابزارهای مناسب و رعایت گام‌های صحیح، می‌توانید این کار را خودتان انجام دهید. در ادامه، گام به گام تعویض شمع موتور خودرو را به‌طور کامل توضیح داده‌ایم.

1. آماده‌سازی ابزار و تجهیزات

برای اینکه نحوه تعویض شمع موتور خودرو را به درستی انجام دهید، نیاز به ابزارهای خاصی دارید. از جمله ابزارهای اصلی، می‌توان به آچار مخصوص شمع اشاره کرد که به شما کمک می‌کند شمع‌ها را به راحتی باز و بسته کنید. علاوه بر این، یک آچار جغجغه‌ای با سری مناسب برای باز کردن شمع‌ها ضروری است. یکی دیگر از ابزارهای مهم فیلر است که به جهت تنظیم فاصله بین الکترودهای شمع استفاده می‌شود. این فاصله باید دقیقاً طبق مشخصات خودرو باشد تا جرقه به درستی تولید شود. همچنین، استفاده از اسپری تمیزکننده شمع کمک نموده که شمع‌های جدید شما عملکرد بهتری داشته باشند و رسوبات از شمع‌های قدیمی پاک شوند.

2. پیدا کردن محل شمع‌ها و دسترسی به آن‌ها

اکثر خودروها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که برای دسترسی به شمع‌ها باید برخی از قطعات را بردارید. به عنوان مثال، در برخی خودروها ممکن است لازم باشد که پوشش‌های محافظ موتور را بردارید تا به شمع‌ها دسترسی پیدا کنید. پس از باز کردن پوشش‌ها، به دقت شمع‌ها را شناسایی نمایید. معمولاً شمع‌ها در دیواره سیلندر قرار دارند و به راحتی قابل شناسایی هستند.

3. باز کردن شمع‌ها با استفاده از آچار شمع

برای باز کردن شمع‌ها، از آچار شمع مخصوص استفاده کنید. این آچار دارای سری‌هایی است که به راحتی به شمع‌ها متصل می‌شود و آن‌ها را باز می‌کند. به آرامی آچار را بچرخانید تا شمع شل شود و بتوانید آن را خارج کنید. توجه داشته باشید که در هنگام باز کردن شمع‌ها، فشار زیادی وارد نکنید، زیرا این کار می‌تواند باعث آسیب به رزوه‌های سیلندر شود. پس از باز کردن شمع‌ها، آن‌ها را با دقت خارج کنید.

4. تمیز کردن شمع‌های قدیمی

تمیز کردن شمع‌ها از رسوبات کربنی و دیگر آلودگی‌ها می‌تواند به شمع‌های جدید کمک کند تا عملکرد بهتری داشته باشند. اگر شمع‌های قدیمی آسیب دیده یا فرسوده شده باشند، این نکته نشان‌دهنده وجود مشکلی در سیستم احتراق خودرو است. در این صورت، بهتر است قبل از تعویض شمع‌ها، سیستم احتراق خودرو را بررسی و چک کنید.

5. تنظیم فاصله الکترودهای شمع جدید

قبل از نصب شمع جدید، باید فاصله بین الکترودها را بررسی کنید. این فاصله باید دقیقاً طبق مشخصات خودرو تنظیم گردد. برای این کار، از فیلر استفاده کنید که ابزاری است برای اندازه‌گیری دقیق فاصله الکترودها. تنظیم درست این فاصله کمک می‌کند که شمع به‌ درستی جرقه بزند و عملکرد بهینه‌ای در موتور داشته باشد.

6. نصب شمع‌های جدید

حال که شمع‌های جدید آماده هستند، آن‌ها را در جای خود قرار دهید. هنگام نصب شمع‌ها باید دقت نموده که آن‌ها به درستی در محل رزوه‌های سیلندر قرار بگیرند. شمع‌ها را به آرامی وارد کرده و سپس با آچار شمع آن‌ها را محکم کنید.

7. نصب مجدد پوشش‌ها و تست عملکرد خودرو

پس از نصب شمع‌های جدید، پوشش‌هایی که برای دسترسی به شمع‌ها برداشته‌اید را مجدداً نصب کنید. سپس، خودرو را روشن و بررسی کنید که موتور به درستی کار می‌کند. باید عملکرد موتور و روشن شدن بدون مشکل خودرو را بررسی کنید. اگر متوجه هیچ مشکل غیرعادی مانند لرزش، خاموش شدن موتور یا روشن شدن چراغ چک موتور نشدید، نشان‌دهنده این‌ست که تعویض شمع‌ها به درستی انجام شده است.

بیشتر بخوانید: مقایسه انواع شمع موتور خودرو

ایمنی هنگام تعویض شمع موتور خودرو

برای جلوگیری از آسیب به خود و خودروی خود، رعایت نکات ایمنی هنگام تعویض شمع‌ موتور خودرو ضروری است. یکی از مهم‌ترین نکات این است که قبل از شروع کار، اجازه دهید موتور کاملاً خنک شود. شمع‌های داغ ممکن است باعث سوختگی شوند و کار کردن با آن‌ها خطرناک است.

نکته دیگری که باید به آن توجه کنید، استفاده از ابزارهای استاندارد و مخصوص تعویض شمع است. ابزارهایی که برای این کار طراحی شده‌اند، به شما کمک می‌کنند که شمع‌ها را بدون آسیب به خودرو یا خودتان باز و بسته کنید. هنگام باز و بسته کردن شمع‌ها، باید فشار بیش از حد وارد نکنید، زیرا این کار ممکن است باعث آسیب به رزوه‌های سیلندر یا شمع شود. همچنین، استفاده از دستکش و عینک ایمنی برای محافظت از دست‌ها و چشمان شما در برابر خطرات احتمالی ضروری است.

نکات افزایش عمر شمع موتور خودرو

با رعایت چند نکته ساده می‌توانید عمر شمع‌های موتور را افزایش دهید و از تعویض مکرر آن‌ها جلوگیری کنید. یکی از این نکات، استفاده از شمع‌های باکیفیت است. شمع‌های نامرغوب معمولاً عمر کوتاه‌تری دارند و در مقایسه با شمع‌های اصل، عملکرد بهتری ندارند. علاوه بر این، بررسی و تمیز کردن دوره‌ای شمع‌ها می‌تواند به افزایش عمر آن‌ها کمک کند. 

تمیز کردن شمع‌ها از تجمع رسوبات کربنی می‌تواند باعث عملکرد بهتر موتور شود و از خرابی‌های ناشی از احتراق ناقص جلوگیری کند. همچنین، بررسی سیستم جرقه‌زنی خودرو و تعویض به‌موقع کوئل‌ها و وایرهای شمع بسیار مهم است. این قطعات در کنار شمع‌ها به ایجاد جرقه مناسب کمک می‌کنند، بنابراین هرگونه خرابی در آن‌ها می‌تواند به عملکرد شمع‌ها آسیب بزند.

بیشتر بخوانید: بهترین شمع موتور برای خودروهای ایرانی

مشکلات رایج بعد از تعویض شمع موتور و راه‌حل‌های آن

اگر بعد از تعویض شمع‌ها متوجه برخی مشکلات در عملکرد خودرو شدید، نگران نباشید. این مشکلات معمولاً به دلیل نصب نادرست یا شمع‌های نامناسب رخ می‌دهند. یکی از مشکلات رایج، روشن شدن چراغ چک موتور است. این مشکل امکان داشته به دلیل نصب نادرست شمع‌ها یا ناسازگاری شمع جدید با موتور خودرو باشد.

برای رفع این مشکل، باید نصب شمع‌ها را دوباره بررسی کرده و مطمئن شوید که با مشخصات خودرو سازگار هستند. یکی دیگر از مشکلاتی که امکان دارد بعد از تعویض شمع‌ها رخ دهد، عملکرد نامنظم موتور است. اگر موتور پس از تعویض شمع‌ها دچار لرزش شد، ممکن است یکی از شمع‌ها به درستی سفت نشده باشد یا اتصال وایرها کامل نباشد. در این صورت، باید همه شمع‌ها و وایرها را دوباره بررسی کنید تا از عملکرد صحیح آن‌ها مطمئن شوید.

سخن پایانی تعویض شمع موتور خودرو

در این مقاله از باماشین ذکر کردیم که تعویض شمع‌های موتور یکی از مهم‌ترین اقداماتی است که می‌توانید به منظور حفظ عملکرد مطلوب خودرو انجام دهید. با دانستن نحوه تعویض شمع موتور خودرو و رعایت اصول ایمنی، می‌توانید بدون نیاز به مکانیک، این کار را انجام داده و از مزایای آن بهره‌مند شوید. اگر نشانه‌هایی از خرابی شمع مشاهده کردید، تعویض آن را به تعویق نیندازید و از شمع‌های باکیفیت استفاده کنید تا خودرو همیشه در بهترین شرایط باشد. با تعویض صحیح شمع موتور، از رانندگی ایمن لذت ببرید.