علت سفت شدن پدال ترمز چیست؟

سفت شدت پدال خودرو یکی از اختلالاتی است که می‌تواند نشانگر وجود مشکلات اساسی‌تر در خودرو باشد و بر ایمنی و سلامت سرنشینان خود را اثر مستقیم داشته باشد. به همین دلیل آشنایی با دلالیل وقوع و راه حل های رفع آن ضروری است. در این مقاله از رسانه باماشین ابتدا با پدال ترمز خودرو آشنا می‌شویم و سپس موارد مؤثر در سفت شدن پدال (علت سفت شدن پدال ترمز) را بررسی می‌کنیم.

پدال خودرو چیست و چه نقشی دارد؟

پدال‌ها در واقع اهرم‌هایی هستند که حرکت آن‌ها وابسته به فشار پای راننده است. در خودروهای دنده‌ای سه پدال گاز، ترمز و کلاچ موجود است. پدال ترمز جزئی از سیستم ترمز ماشین است و مرحله اول از توقف آن را تشکیل می‌دهد. به طور کلی پدال ترمز سخت و کمی سفت است و این سفتی در زمان ترمز کردن بیشترین مقدار خود را دارد. با وجود سفت بودن ترمز در زمان خاموش بودن خود، با روشن شدن آن از سفتی آن کاسته می‌شود. با اعمال فشار اندکی بر روی این پدال از سرعت وسیلۀ نقلیه کاسته و یا متوقف می‌شود که این اتفاق از طریق اهرم‌های موجود در پدال رخ می‌دهد که نیروی قابل توجهی به چرخ‌ها وارد نموده و سبب توقف آن‌ها می‌شوند.

پدال ترمز می‌تواند با مشکلات و معایب متعددی روبه‌رو شود. کم بودن یا به طور کلی تمام شدن روغن ترمز، تمام شدن لنت ترمز و یا نقص فنی در سیلندر ممکن است منجر عملکرد ضعیف این قطعه شود. از طرفی یکی دیگر از مشکلات پدال ترمز نرم شدن آن است. یعنی حالتی که با اندک فشاری پدال فشرده شود و سختی همیشگی آن حس نشود. این مشکل در صورت نشتی شلنگ‌ها، اتمام یا خوردگی لنت، ورود هوا به مدار هیدرولیک و همچنین تمیز نبودن روغن ترمز ممکن است رخ دهد.

مشکل دیگر کشیده شدن پدال است که این حالت نیز دلایل متعددی دارد از جمله سفت نبودن یا شکسته شدن سیم ترمز، رها نشدن ترمز دستی، قفل کردن دیسک ترمز و زنگ‌زدگی کفشک آن. مشکل بعدی لرزش یا ارتعاش در پدال ترمز است. زمانی که اتصالات فرمان شل شده باشد، روتورهای ترمز خورده شده باشند و یا با خرابی یا شل شدن پیچ‌ها تعادل چرخ‌ها از بین رفته باشد پدال ترمز دچار لرزش خواهد شد که این لرزش در سرعت‌های بالا محسوس‌تر است.

اما یکی از مشکلات رایج پدال ترمز سفت شدن آن است. در ادامه به علت‌های این اتفاق اشاره و راه‌حل‌هایی برای رفع آن‌ها ارائه خواهد شد.

دلایل سفت شدن پدال ترمز

علت های بسیاری وجود دارد که باعث سفت شدن پدال ترمز و درست عمل نکردن سیستم ترمز می‌شود. از علت های اصلی این موضوع می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. آلودگی سیستم ترمز
2. اختلال در بوستر ترمز
3. خرابی دریچه شیر یک طرفه به سمت بوستر
4. خرابی پمپ خلأ یا فرمان
5. شلنگ خلأ
6. عدم تناسب محور و طول پدال

شلنگ خلأ

مورد دیگر به شلنگ خلأ مربوط می‌شود. این قطعه وظیفۀ اتصال بوستر ترمز به موتور را دارد و از جنس لاستیک است. به همین دلیل به مرور به دنبال خشک شدن و پوسیدگی ترک می‌خورد. در حالتی که با فشار دادن ترمز صدای خش خش به گوش برسد نشانۀ عیب در شلنگ خلأ و یا دیافراگم بوستر است. حتی اندازه و نوع اشتباه این قطعه می‌تواند منجر به از کار افتادن سیستم ترمز خودرو شود. در صورت وجود هر گونه عیب در شلنگ خودرو لازم است که این قطعه تعویض گردد. گرفتگی کالیبرهای ترمز نیز سفت شدن پدال را در پی دارد. این قطعه از اجزای مهم سامانه ترمز ماشین است و در زمان توقف خودرو موجب اعمال فشار لنت‌های ترمز بر روتور می‌شود. گیر کردن کالیبرها و یا پیچ‌های آن موجب می‌شوند که لنت‌های ترمز به صورت صحیح قرار نگیرند و در عملکرد پدال ترمز اختلال ایجاد گردد. رفع این مشکل منوط به بررسی یک فرد متخصص است.

عدم تناسب محور و طول پدال

دلیل دیگر سفت شدن پدال عدم تناسب بین محور و طول پدال است. رابطۀ بین نقاط محوری پدال و طول آن نسبت پدال است که مقدار استاندارد آن 4:1 معرفی می‌شود. عدم رعایت این نسبت منجر به عملکرد نامناسب بوستر ترمز و سیلندر اصلی شود و فشار ترمز را کاهش دهد که به نوبۀ خود سفت شدن پدال ترمز را در پی دارد. برای رفع این مشکل لازم است که نسبت نادرست اصلاح شود که در حوزه فعالیت افراد متخصص است.

سیلندر اصلی وظیفۀ انتقال فشار ترمز به چرخ‌های عقب و جلو را دارد که از طریق مایع هیدرولیک حاضر در لوله‌های ترمز این امر حاصل می‌شود. در صورت آسیب و یا فرسودگی سیلندر اصلی ترمزها قفل شده و به صورت سفت شدن پدال خود را نشان می‌دهد. علاوه بر این در طول زمان ممکن است ترمزهای عقب خراب شوند و فاصلۀ بین ترمزهای درام و کفشک را افزایش دهند که نتیجۀ آن کالیبراسیون نادرست خواهد بود. این کالیبراسیون نادرست خود منجر به اختلال در اعمال فشار ترمز و سفت شدن پدال می‌گردد.

علائم هشدار دهنده سفت شدن پدال ماشین

هر مشکلی در خودرو، با نشانه‌ها و علائمی همراه است و به راننده اخطار می‌دهد که از آن آگاه شده و مشکل را رفع نماید. سفت شدن پدال ترمز ماشین نیز همینگونه بوده و با علائمی، وجود مشکل را نشان می‌دهد.

یکی از نشانه‌ها، احساس سفتی در پدال است یعنی اگر پدال ترمز به سختی می‌توان آن را فشار داد و کار کرد، این می‌تواند نشانه‌ای از مشکل باشد. همچنین پایین‌تر از حد معمول بودن پدال نیز نشانه دیگر است. علامت دیگر صداهای غیرعادی بوده که مانند شنیدن صداهای جیرجیر یا خراش در هنگام فشردن پدال بوده و نه تنها این قطعه که نشان‌دهنده مشکلاتی در سیستم ترمز است.

اگر احساس کنید که خودرو به آرامی متوقف می‌شود یا ترمزها به خوبی عمل نمی‌کنند، سفت شدن پدال رخ داده و می‌بایست به تعمیرگاه مراجعه کنید. مشاهده نشت مایع ترمز زیر خودرو نیز می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات هیدرولیکی باشد که باید به آن توجه داشت. یکی دیگر از علائم که واضح بوده، روشن شدن چراغ هشدار ترمز در داشبورد ماشین می‌باشد.

سفت شدن پدال ترمز چگونه بر عملکرد خودرو تأثیر می‌گذارد؟

سفت شدن قسمت پدال ترمز می‌تواند تأثیرات جدی و خطرناکی بر عملکرد خودرو داشته باشد که موارد گوناگونی را به همراه خواهد داشت. به عنوان مثال، می‌تواند منجر به کاهش قدرت ترمزگیری گردیده که این موضوع زمان توقف خودرو را افزایش داده و در نتیجه خطر تصادف را بالا می‌برد.

از سویی دیگر، وقتی پدال ترمز سفت می‌شود، راننده نمی‌تواند به خوبی خودرو را کنترل نموده و منجر به اضطراب و عدم اعتماد به نفس در رانندگی و خدای نکرده اتفاقات ناگوار می‌شود. همچنین سفت شدن پدال ترمز ممکن است باعث شود که راننده نیاز به فشار بیشتری بر روی پدال داشته باشد، که این امر می‌تواند مسافت توقف خودرو را افزایش و خطر تصادف را بیش از قبل نماید.

سفتی در پدال ترمز را نباید ساده پنداشت چرا که اگر این مشکل برطرف نشود، منجر به آسیب‌های بیشتر در سیستم ترمز اتومبیل و هزینه‌های تعمیرات بالا خواهد گشت. و مهم‌تر از آن، تأثیر بر ایمنی است؛ در شرایط اضطراری، سفت شدن پدال ماشین امکان داشته که باعث تأخیر در واکنش راننده شود و در نهایت ایمنی سرنشینان و دیگران را به خطر بیندازد. در نظر داشته باشید که این مشکل، یک مسئله جدی است که نیاز به توجه فوری دارد.

سخن پایانی

اهمیت پدال به عنوان جزئی از سیستم ترمز خودرو بر کسی پوشیده نیست. سفت شدن پدال ترمز از مواردی است که باید به آن توجه ویژه شود، چرا که به طور مستقیم امنیت و سلامت مسافران و عابران را تحت شعاع قرار می‌دهد. در این مقاله سعی شد که با معرفی پدال و عوامل مؤثر در اختلال آن، به طور مشخص سفت شدن پدال، گامی در جهت آگاهی صاحبان خودرو برداشته شود و توجه لازم به این قطعه و ایرادات آن ایجاد گردد.