
احتمالا هر رانندهای تجربه جا نرفتن دنده عقب یا به سختی جا رفتن آن را داشته است. این مشکل به دلایل متعددی ممکن است رخ دهد. اتفاقی که میتواند امنیت سرنشیان خودرو را تحت تأثیر قرار داده و مشکلات ایمنی و مالی بسیاری را نیز در پی داشته باشد. در این مقاله به بررسی علائم و دلایل جا نرفتن دنده خودرو میپردازیم.
دلایل جا نرفتن دنده عقب
جا نرفتن دنده عقب حالتی است که به دلیل عدم قرارگیری درست دنده عقب در جعبه دنده خودرو اتفاق میافتد. این مسأله که در خودروهای دندهای دیده میشود، ممکن است به دلایل متعددی مانند نقص فنی در جعبه دنده، سیستم کلاچ، ترمز و ... رخ دهد. در ادامه به برخی از دلایل آن اشاره خواهد شد.
روغن گیربکس
کاهش روغن گیربکس یا کیفیت پایین آن میتواند منجر به ایجاد مشکلاتی شود. در صورت جا نرفتن دنده عقب، سطح این روغن باید مورد بررسی قرار گیرد و در صورت کم بودن آن حتما مقدار روغن افزایش یابد. همچنین کیفیت روغن گیربکس نیز باید مورد توجه قرار گیرد. روغنهای با کیفیت، شفاف و رنگ مایل به قرمز و بوی خنثی دارد. بوی بد و یا مات بودن آن بیانگر وجود مشکل در این روغن و سیستم گیربکس است.
ایراد در سنسورها
در جعبه دنده تعدادی سنسور موجود است که عملکرد صحیح آن را تضمین میکنند. در زمان تعویض دنده، گیربکس اتوماتیک به عقب تغییر داده میشود و یک سنسور الکتریکی پیام به عقب رفتن گیربکس را به سیستم کنترل پیشرانه میرساند. در صورت وجود مشکل در سنسورها، این قطعات قادر به انجام عملکرد صحیح خود نخواهند بود، در چنین حالتی ممکن است پیامی ارسال نشود یا اشتباه ارسال شود. این مشکل معمولا با روشن شدن چراغ چک موتور همراه است.
دندانهای خراب گیربکس
در گیربکس خودرو تعداد زیادی قطعه تحت عنوان دندان وجود دارد که لازم است به صورت منظم و در یک راستا قرار گیرند در غیر این صورت عملکرد چرخ دندهها دچار اختلال میشود. این حالت به ویژه در خودروهای دندهای مشاهده میشود.
آسیب در ماهک دهنده
فرسودگی ماهک دنده یکی از عواملی است که جا نرفتن دنده عقب را در پی دارد. فرسودگی ماهک دهنده به معنای از دست دادن کارایی آن است، حالتی که در شرایط استفاده فراوان و یا شرایط آب و هوایی رخ میدهد. از دلایل این مشکل میتوان به استفاده نا مناسب از دندهها، نگهداری نامناسب گیربکس، روغن گیربکس بیکیفیت و یا ناکافی اشاره کرد. این مشکل خود را با علائمی چون صداهای غیرطبیعی در زمان تعویض کردن دنده، نشتی روغن، قطعی ماهک و عملکرد نامناسب نشان دهد.
آسیب در ساعت گیربکس
ساعت گیربکس یک قطعه الکترومکانیک در گیربکسهای اتوماتیک است و وظیفه آن تحت نظر داشتن و تنظیم تغییرات سرعت و عملکرد صحیح دندههاست. این قطعه قادر است تا به صورت خودکار و بدون دخالت راننده تغییرات دنده را انجام دهد. آسیب رسیدن به ساعت گیربکس عملکرد خودرو را تحت تأثیر قرار میدهد که از جمله آن جا نرفتن دنده عقب است.
سیستم کلاچ
ناکافی بودن سطح روغن گیربکس و سایر مشکلات مکانیکی کلاچ میتواند آسیب این قطعه و متعاقبا اختلال در دنده عقب رفتن را در پی داشته باشند. در این حالت باید پدال کلاچ را تا انتها فشار داد و سپس نسبت به تغییر دنده اقدام نمود. اگر تعویض دنده به سختی انجام شود نشانه ایراد در کلاچ خودرو است. اگر خودرو از سیستم کلاچ هیدرولیک استفاده کند ضروری است که سطح مایع کلاچ و وضعیت سیستم مورد بررسی قرار گیرد.
دنده برنجی
دنده برنجی واقع در گیربکس موجب تطبیق سرعت دندههای گیربکس و سرعت موتور میشود تا این تعویض به نرمی صورت گیرد. افزایش عمر این قطعه فرسودگی آن را در پی دارد که موجب اختلال در عملکرد دندهها میشود و باعث از جا پریدن دنده ماشین میگردد.
خطا در رانندگی
عادتهای اشتباه رانندگی نیز ممکن است جا نرفتن دنده عقب را در پی داشته باشند. از این موارد میتوان به درگیر بودن کلاچ، وجود بار با وزن زیاد، تعویضهای ناگهانی دنده خودرو و بی توجهی به علائم و نشانههای هشدار دهنده اشاره کرد.

نشانه های جا نرفتن دنده عقب
جا نرفتن دنده عقب میتواند به صورت نشانههای گوناگونی بروز کند که با شناخت به موقع آنها میتوان نسبت به رفع آنها اقدام نمود و از خسارت های جدی و پر هزینه جلوگیری به عمل آورد.
- بیشتر بخوانید: علت سفت شدن پدال ترمز چیست؟
صداهای غیرمعمول
اگر در زمان استفاده از دنده عقب صداهایی چون خرد شدن و چرخش نامنظم به گوش برسد نشانه وجود مشکل در این قطعات است.
مقاومت زیاد
وقتی خودرو در دنده عقب قرار دارد اما حرکت آن با مقاومت زیاد به سختی صورت میگیرد به احتمال زیاد دنده عقب خودرو دچار مشکل است.
انتقال ناهمگن قدرت به چرخها
در این حالت وقتی خودرو در حالت دنده عقب قرار دارد حرکت آن به صورت نامنظم و ناپیوسته صورت میگیرد.
حرکت نکردن خودرو
بارزترین نشانه وجود مشکل در دنده عقب حرکت نکردن خودرو در حالت دنده عقب یا سکون کامل آن است.
حرکات ناپایدار
در صورتی که خودرو در حالت دنده عقب دارای حرکت باشد اما این حرکت ناپایدار و نامنظم باشد بیانگر وجود ایراد در این قطعه خواهد بود.
دنده عقب ماشین جا نخورد چیکار کنیم؟
در صورت وجود چنین مشکلاتی باید سریعا به افراد متخصص مراجعه کرد تا نسبت به رفع آنها اقدامات لازم صورت گیرد. اما برای جلوگیری از چنین پیشامدی لازم است که قطعات خودرو به صورت منظم مورد بررسی قرار گیرند و نسبت به تعویض یا تعمیر قطعات فرسوده اقدام شود. به عنوان مثال سیستم کلاچ و گیربکس خودرو باید در بهترین شرایط خود باشند تا عملکرد صحیح دنده عقب خودرو را تضمین کنند. همچنین ضروری است که سنسورها و سیستمهای الکترونیکی خودرو تست شوند تا در صورت وجود هر گونه مشکل در آنها تعویض این قطعات در دستور کار قرار گیرد.
سخن آخر
جا نرفتن دنده عقب خودرو دلایل مختلفی میتواند داشته باشد که قابل توجهترین آنها ایراد در گیربکس و کلاچ خودرو است. همچنین این رخداد با علائم و نشانههای همراه است که بارزترین آن حرکت نکردن خودرو یا حرکت نامناسب آن در حالت دنده عقب است. در این مقاله از سایت باماشین سعی شد که به این دلایل و نشانهها اشاره شود و راه حلهایی جهت پیشگیری از آن پیشنهاد شود. از آنجایی که دنده عقب خودرو یکی از قطعات مهم آن است که به طور مستقیم سلامت و امنیت سرنشینان آن و همچنین عابرین و سایر وسائل نقلیه را تهدید میکند، در صورت بروز هر گونه اختلال در آن لازم است نسبت به رفع آن اقدام شود.