دلایل کاهش سطح روغن موتور و راه حل رفع آن

چرا روغن موتور کم می‌شود و چیکار باید کرد؟

کاهش سطح روغن موتور خودرو از مشکلات رایجی است که ممکن است برای بسیاری از رانندگان بی اهمیت به نظر برسد، در حالی که می‌تواند آسیب‌های جدی به قطعات مختلف خودرو وارد کند. برای بسیاری از راننده‌ها سوال پیش می‌آید که چرا سطح روغن موتور پایین آمده و راه حل رفع آن چیست؟ در این مقاله از وب‌سایت با ماشین می‌خواهیم در مورد روغن موتور و وظایف و اهمیت آن صحبت کرده و در ادامه به دلایل کم شدن مقدار آن و همینطور نشانه‌ها و عوارض این کاهش بپردازیم.

اهمیت روغن موتور خودرو

روغن موتور یکی از اجزای حیاتی در عملکرد و نگهداری خودرو است. اهمیت این ماده به قدری زیاد است که می‌توان آن را قلب موتور خودرو دانست. اگر بخواهیم به صورت کلی این اهمیت را بیان کنیم، می‌توان گفت که شامل موارد زیر می‌گردد:

• کاهش اصطکاک
• انتقال حرارت
• تمیز کردن موتور
• محافظت از قطعات
• کاهش صدا در خودرو
• افزایش کارایی سوخت

به صورت دقیق‌تر می‌بایست بدانید که، روغن موتور به عنوان یک روان‌کننده عمل نموده و بین قطعات متحرک موتور قرار می‌گیرد. این کار باعث کاهش اصطکاک بین قطعات می‌شود و از سایش و آسیب به آن‌ها جلوگیری می‌کند. همچنین روغن موتور دارای خاصیت تمیزکنندگی است و می‌تواند ذرات معلق، کثیفی‌ها و زباله‌های موجود در موتور را به خود جذب کند تا باعث گردیده که موتور تمیز باقی بماند و عملکرد بهتری داشته باشد.

می‌دانیم که موتور خودرو در حین کار، دماهای بالایی تولید می‌کند و اینجاست که اهمیت روغن به چشم می‌آید؛ چرا که روغن موتور باعث شده تا فرآیند انتقال حرارت از قسمت‌های داغ موتور به قسمت‌های سردتر به شکلی اصولی پیش برود و جلوی داغ شدن بیش از حد موتور و آسیب به قطعات گرفته شود.

همچنین روغن موتور یک لایه حفاظتی هم می‌باشد و از قطعات موتور در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی محافظت می‌کند. البته در هر شرایطی باید در نظر داشت که کیفیت روغن بالا باشد؛ زیرا استفاده از روغن موتور مناسب صداهای ناشی از اصطکاک و سایش در موتور را کاهش می‌دهد و سلامت موتور و قطعات یدکی را تضمین می‌نماید. نکته دیگر اینکه روغن موتور با کاهش سایش و بهبود عملکرد موتور به افزایش کارایی سوخت منجر می‌شود؛ این به معنای مصرف کمتر سوخت و جلوگیری از کاهش سطح روغن موتور است.

معرفی روغن موتور

روغن موتور ماده‌ای سیال است، ترکیبی از روغن پایه و افزودنی‌هایی چون ضد زنگ، ضد جوش، ضد کف و... که نقش حیاتی در کاهش به هم ساییدن بین قطعات و جلوگیری از استهلاک و پوسیدگی آن‌ها دارد. از لحاظ فرآیند سنتز این مواد به سه دسته مینرال، نیمه سنتتیک و سنتتیک دسته بندی می‌شوند که از این میان روغن موتور مینرال ساده‌ترین نوع است و دو نوع دیگر پیشرفته‌تر هستند.

مهم‌ترین وظیفه روغن موتور کاهش اصطکاک بین قطعات است، علاوه بر این وظایف دیگری را نیز بر عهده دارد:

1.  آب‌بندی
2.  خنک‌کاری
3.  تمیزکاری
4.  ضد زنگی
5.  ضد ضربه

دلایل کاهش سطح روغن موتور

کاهش سطح روغن موتور تا اندازه‌ای طبیعی است و جای نگرانی ندارد. این مقدار به نوع خودرو و سبک رانندگی متفاوت می‌باشد، اما مقدار معمول آن به ازای هر هزار کیلومتر رانندگی بین 0.2 - 0.5 لیتر است. در چنین حالتی کاهش مقدار روغن موتور طبیعی هست و تنها نیاز به پر کردن مجدد دارد.

اما این مصرف طبیعی نیز خود دلایلی دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد تا اصلی‌ترین دلایل پایین آمدن سطح روغن موتور را بدانید.

تبخیر مایعات

از آنجایی که روغن موتور ترکیبی از مواد مختلف است در حرارت بالای خودرو این مواد امکان داشته دچار تبخیر شوند. هر چه این دما بالاتر باشد میزان تبخیر این مایعات نیز بیشتر خواهد بود. لازم به ذکر است که یک روغن با کیفیت و استاندارد دمای جوشی در محدوده استاندارد دارد.

طراحی موتور

موتور خودرو و قطعات آن به نحوی طراحی شده‌اند که مقداری از روغن موتور در داخل پیستون بر جای بماند تا احتمال هر گونه سایش بین بدنه سیلندر و پیستون کاهش یابد. به همین دلیل سطح روغن موتور مقداری کاهش خواهد یافت که این مقدار در داخل دفترچه راهنمای خودرو قابل جستجوست.

روغن موتور نامناسب

نوع روغن موتور مورد استفاده هر خودرو به نوع موتور آن بستگی دارد، بنابراین این مسئله یکی از نکاتی است که در هنگام خرید روغن موتور لازم بوده تا مورد توجه قرار گیرد. ضمن اینکه هر چه روغن موتور سبک‌تر باشد (هیدروکربن‌های کوتاه‌تر) زودتر تبخیر می‌شود و در مقابل میزان آلودگی کمتری خواهد داشت. در خودروهای جدیدتر به دلیل در نظر گرفتن دغدغه‌های محیط زیستی معمولا موتورها به نحوی طراحی شده‌اند که از روغن‌های سبک‌تر استفاده کنند که کاهش سریع‌تر سطح این ماده را در پی خواهد داشت.

سبک رانندگی

افزایش دور موتور خودرو در حین رانندگی افزایش میزان مصرف روغن موتور را به دنبال خواهد داشت که این افزایش از طریق بالا رفتن فشار بر واشرها و آب‌بندها ایجاد می‌شود.

نشانه‌های پایین آمدن سطح روغن موتور

زمانی که سطح روغن موتور خودرو از میزان طبیعی و استاندارد خود کمتر باشد، شکلی لخته مانند و لجن مانند به خود گرفته و از عملکرد صحیح آن جلوگیری خواهد کرد. این مسئله امکان دارد مشکلاتی مانند گیر کردن و رسوب کردن روغن در مسیر و یا احتمال شکستن فنرهای موجود در پمپ را در پی داشته باشد و با آسیب رسیدن به سایر قطعات خودرو، صدمات مادی متعددی ایجاد گرداند.

دانستن علائم و نشانه‌هایی که خبر از کاهش سطح روغن موتور می‌دهند، می‌تواند از خسارت و هزینه‌های بعدی جلوگیری نماید.

کم شدن شتاب خودرو

کاهش سطح روغن موتور در وهله اول خود را به صورت کاهش شتاب خودرو نشان می‌دهد. استفاده از روغن موتور مرغوب و با کیفیت افزایش بازدهی و شتاب موتور را در پی داشته، در صورتی که این سطح کاهش یابد، قطعات مختلف قادر نخواهند بود مانند قبل فعالیت کند و در نتیجه از قدرت موتور کاسته خواهد شد.

صداهای ناهنجار

از آنجایی که با کاهش سطح روغن موتور، قطعات مختلف موتور قادر نیستند به صورت روان در کنار یکدیگر حرکت کنند، به مرور صداهایی از برخورد این قطعات به گوش خواهد رسید که ممکن است آسیب‌های جدی را در آن‌ها ایجاد کند.

سفت شدن دنده چرخ

با کاهش سطح روغن موتور اصطکاک بین پیستون و رینگ افزایش داشته و با لرزش موتور، منجر به محکم شدن دنده چرخ‌ها می‌شود.

ایجاد رد با کاهش سطح روغن موتور

گاهی ممکن است ردی از روغن در محیط زیر خودرو دیده شود که می‌تواند به عنوان نشانه‌ای از کم شدن سطح روغن موتور در نظر گرفته شود.

روشن شدن چراغ چک

چراغ چک خودرو یا هشدار موتور در زمان کم شدن روغن موتور روشن می‌شود که فرا رسیدن زمان پر کردن روغن موتور را یادآوردی می‌کند.

یاتاقان زدن

کاهش سطح این روغن مساوی است با عملکرد نا مناسب قطعاتی چون شاتون و یاتاقان و در مواردی ممکن است یاتاقان زدن خودرو را در پی داشته باشد.

بوی ناخوشایند

احساس بوی نامطبوع و ناخوشایند مانند روغن سوخته یا چربی خشک در کابین خودرو نیز مورد دیگری هست که ناشی از کاهش سطح روغن موتور تلقی می‌گردد.

افزایش مصرف بنزین

یکی از مهم‌ترین نشانه‌های کم شدن روغن موتور افزایش مصرف بنزین خودرو است. دلیل این امر نیز در کاهش قدرت موتور است که این قطعه برای جبران ، مصرف بنزین را بالا می‌برد، البته لازم است بدانید که بالا رفتن مصرف سوخت می‌تواند به مشکلات دیگری خودرویی نیز مربوط باشد.

دلایل کم شدن روغن موتور چیست؟

• نشتی روغن
• سوختن روغن
• آب‌بندی و سوپاپ‌ها
• محصول بی‌کیفیت
• دمای بالای موتور
• رینگ پیستون

را می‌توان از دلایل اصلی کم شدن روغن موتور دانست که بیشتر مربوط به مباحث فنی خودرو دارند و اگر نیاز باشد، باید به تعمیرگار و مکانیکی مراجعه کنید. این موارد را در ادامه به صورت جزئی‌تری توضیح می‌دهیم.

نشت روغن از بخش‌های مختلفی امکان دارد که صورت بگیرد؛ مانند کاسه نمد عقب میل لنگ، واشر فیلتر روغن و کاسه نمد گلویی و ... که در صورت وجود خرابی در هر یک این قطعات، نشت روغن از زیر خودرو قابل مشاهده خواهد بود.

در خصوص سوختن روغن نیز، تقریبا در هر هزار کیلومتر رانندگی حدود 150 سانتی متر مکعب روغن به داخل جداره سیلندرها نفوذ می‌کند و وارد محفظه احتراق می‌شود. در صورت زیاد بودن این سوختن از اگزوز خودرو دود آبی رنگ خارج خواهد شد که به معنی سوختن هست و به کم شدن شدن روغن موتور منجر خواهد شد.

خرابی آب‌بندی و سوپاپ‌ها نیز ممکن است منجر به کاهش سطح روغن موتور شود. همچنین چسبندگی گاید و سوپاپ‌ها نیز دلیل دیگر ایجاد این مشکل می‌باشد که قطعات آسیب دیده در این حالت نیاز به تعویض دارند. مسئله دیگر این‌ست که یک روغن موتور نامناسب افزون بر پایین آوردن کارکرد صحیح موتور، مصرف روغن توسط موتور را بالا می‌برد. در این حالت لازم است روغن بی‌کیفیت به طور کامل خارج و روغن متناسب با استانداردهای موتور جایگزین آن شود.

افزایش بیش از حد دمای موتور از غلظت روغن موتور کاسته و آن را روان می‌کند. این امر به مرور باعث افزایش خروج روغن از چرخه می‌گردد. همچنین تبخیر روغن موتور نیز در چنین شرایطی افزایش می‌یابد. دلیل این امر افزایش دور موتور در حین رانندگی است که با افزایش فشار و در نتیجه دمای موتور، مصرف روغن موتور را بیشتر می‌کند.

و مورد آخر رینگ پیستون هست که فرسودگی این قطعه، باعث وارد شدن بیش از اندازه روغن موتور به سیلندرها شده و میزان روغن سوخته هم در این حالت افزایش خواهد داشت.

در زمان کاهش روغن موتور چکار کنیم؟

جهت پیشگیری از کاهش سطح روغن موتور راهکارهایی وجود دارد. در وهله اول لازم است روغن موتوری با کیفیت و متناسب با مشخصات موتور خودرو انتخاب شود. به عنوان مثال روغن‌های سنتتیک عملکرد مناسبی در دماهای بالا نشان می‌دهند و بنابراین عمر طولانی‌تری خواهند داشت.

همچنین سطح روغن باید به طور منظم بررسی شود تا نسبت به شارژ مجدد آن اقدام شود. نکته بعد توجه به وجود آلودگی‌هاست و لازم است در زمان‌های مناسب تعویض این ماده صورت گیرد. این مقدار به طور معمول بین 10000 تا 5000 کیلومتر در نظر گرفته می‌شود. از طرفی باید توجه لازم نسبت به نشتی‌های روغن در نظر گرفته شده و از کنار آن به سادگی عبور نشود.

این نشتی‌ها در ابعاد مختلف و در بخش‌های مختلفی از قطعات ایجاد می‌شوند و تعمیر یا تعویض به موقع این قطعات از آسیب‌های بعدی پیشگیری خواهد کرد. نکته آخر توجه به سبک رانندگی است. سرعت‌های بالا و رانندگی در دور موتور بالا و ترمزهای ناگهانی بر قدرت موتور تأثیر گذاشته و مصرف روغن موتور را افزایش می‌دهد و در نتیجه خودرو را آسیب‌پذیرتر می‌کند.

سخن پایانی

در این مقاله به بررسی عوامل کاهش سطح روغن موتور پرداخته شد. روغن موتور با ویژگی‌های خاص خود حرکت روان اجزای موتور را ممکن می‌سازد و از این طریق بهره‌وری این قطعات را افزایش می‌دهند. کاهش مقدار این ماده با تأثیر بر عملکرد قطعات مختلف خودرو ممکن است صدمات شدیدی را در پی داشته باشد. هر چند که کم شدن اندک سطح روغن موتور طبیعی است، ولی کاهش غیراستاندارد آن نشانه وجود مشکلاتی عمده در خودروست که اصلی‌ترین آن می‌تواند نشتی روغن در بخش‌های مرتبط باشد.

شما نیز اگر نکته‌ای در مورد کاهش سطح روغن موتور می‌دانید با ما و دیگر مخاطبان سایت بیان کنید. ❤️

--------- بیشتر بخوانید ---------

دلیل جا نرفتن دنده عقب چیست؟

چرا پدال ترمز سفت شده است؟

جلوبندی ماشین چیست؟