بهترین گاز کولر خودرو کدام است؟ +‌ جدول

راهنمای انتخاب بهترین گاز برای کولر خودرو

گرمای تابستان می‌تواند رانندگی را طاقت‌فرسا کند. در این شرایط، سیستم تهویه مطبوع خودرو یا همان کولر، ناجی شماست. اما عملکرد بهینه کولر به عوامل مختلفی بستگی دارد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها، نوع و میزان گاز (مبرد) مورد استفاده در سیستم است. شاید این سوال برای شما هم پیش آمده باشد که بهترین گاز برای کولر خودرو کدام است ؟ و چگونه باید آن را انتخاب کرد؟

انتخاب گاز کولر خودرو مناسب نه تنها بر کیفیت سرمایش تاثیر می‌گذارد، بلکه نقش حیاتی در سلامت کمپرسور و سایر اجزای سیستم تهویه و حتی سلامت محیط زیست دارد. در این راهنما به بررسی انواع گازهای کولر خودرو، اهمیت استفاده از گاز مرغوب و سازگار، و همچنین مقدار مناسب گاز برای برخی از خودروهای پرکاربرد حاضر در بازار کشور خواهیم پرداخت.

گاز کولر خودرو (مبرد) چیست و چه کاربردی دارد؟

سیستم تهویه مطبوع خودرو بر اساس چرخه تبرید کار می‌کند. در این چرخه، یک مایع یا گاز خاص به نام مبرد در داخل سیستم جریان می‌یابد و با جذب گرما از داخل کابین و انتقال آن به بیرون، باعث خنک شدن هوای داخلی می‌شود. به بیان ساده، گاز کولر ماده‌ای است که گرما را از فضای مورد نظر می‌گیرد و آن را به جای دیگری منتقل می‌کند تا فرآیند سرمایش صورت گیرد.

انواع گازهای رایج در سیستم کولر خودرو

در طول سال‌ها، گازهای مختلفی در سیستم‌های تهویه خودرو مورد استفاده قرار گرفته‌اند و هر یک بازدهی خاص خود را داشته‌اند. شناخت این گازها به شما کمک می‌کند تا دلیل توصیه به استفاده از انواع خاصی از آن‌ها را درک کنید:

گاز R-12 (کلروفلوئوروکربن - CFC):

این گاز که با نام تجاری "فریون" نیز شناخته می‌شود، سال‌ها در سیستم‌های کولر خودرو استفاده می‌شد. سرمایش بسیار خوبی داشت، اما به دلیل اثرات مخرب شدید بر لایه ازون، تولید و استفاده از آن در بیشتر کشورها، از جمله ایران، ممنوع شده است. خودروهای قدیمی‌تر (معمولاً تولید قبل از دهه 1990) ممکن بوده از این گاز استفاده می‌کردند. استفاده از این گاز امروزه توصیه نمی‌شود و غیرقانونی است.

گاز R-134a (هیدروفلوئوروکربن - HFC):

پس از ممنوعیت R-12، گاز R-134a به استاندارد جهانی برای سیستم‌های تهویه خودرو تبدیل گردید. این گاز اثر تخریبی بر لایه ازون ندارد، اما همچنان یک گاز گلخانه‌ای قوی محسوب می‌شود و پتانسیل گرمایش جهانی بالایی دارد. با این حال، R-134a همچنان رایج‌ترین گاز مورد استفاده در اکثر خودروهای تولید شده از اواسط دهه 1990 تا حدود سال‌های اخیر، از جمله بسیاری از خودروهای ساخت داخل است. این گاز در حال حاضر پراستفاده‌ترین و سازگارترین گاز برای بخش عمده‌ای از خودروهای موجود در ایران است.

گاز R-1234yf (هیدروفلوئورولفین - HFO):

این گاز نسل جدید مبردها محسوب می‌شود و به دلیل پتانسیل گرمایش جهانی بسیار پایین (تقریباً هم‌اندازه دی‌اکسید کربن) به عنوان جایگزینی سازگار با محیط زیست برای R-134a معرفی شده است. خودروهای جدیدتر، به‌ویژه مدل‌های تولید شده در اروپا و سایر مناطق با قوانین زیست‌محیطی سخت‌گیرانه، از این گاز استفاده می‌کنند. این گاز بهترین گزینه از نظر زیست‌محیطی است، اما به دلیل جدید بودن، کمتر در دسترس بوده و هزینه آن نسبت به R-134a بالاتر باشد. سیستم تهویه خودرو باید برای استفاده از این گاز طراحی شده باشد.

بهترین گاز برای کولر خودرو کدام است؟

پاسخ به این سوال به طور قطع به مدل خودروی شما بستگی دارد. بهترین گاز، گازی است که خودروساز برای سیستم تهویه خودروی شما توصیه کرده و سیستم برای کار با آن طراحی شده است.

• برای اکثر خودروهای موجود در ایران که طی دو دهه گذشته تولید شده‌اند (مانند پراید، پژو 206، پژو پارس، سمند، دنا و...)، گاز R-134a بهترین و مناسب‌ترین انتخاب است. سیستم این خودروها برای کار با این نوع گاز طراحی شده و استفاده از گاز دیگر می‌تواند به سیستم آسیب برساند.
• برای خودروهای بسیار قدیمی که سیستم آن‌ها برای R-12 طراحی شده بود، تبدیل سیستم به R-134a با استفاده از کیت‌های مخصوص توصیه می‌شود، زیرا R-12 دیگر در دسترس نیست و استفاده از آن ممنوع است. هرگز گاز R-134a را در سیستمی که برای R-12 طراحی شده است، بدون انجام تغییرات لازم تزریق نکنید.
• برای خودروهای مدرن و وارداتی جدیدتر نیز که امکان داشته به جهت استفاده از R-1234yf طراحی شده باشند، بهترین گاز همان R-1234yf است. تلاش برای جایگزینی آن با R-134a احتمال دارد به دلیل تفاوت در فشار کاری و روغن کمپرسور، به سیستم آسیب بزند.

نکته مهم: هرگز دو نوع گاز مختلف را در یک سیستم مخلوط نکنید! این کار باعث آسیب جدی به کمپرسور و سایر اجزا می‌شود. ما توصیه می‌کنیم که برای بازدهی و آسودگی خاطر از گاز R-134a استفاده کنید.

چرا گاز کولر مرغوب و سازگار اهمیت دارد؟ (اهمیت گاز کولر ماشین در تابستان)

استفاده از گاز نامناسب یا بی‌کیفیت می‌تواند پیامدهای منفی متعددی داشته باشد. یکی از این موارد، کاهش راندمان سرمایش است چراکه گاز نامرغوب نمی‌تواند گرما را به درستی جذب و دفع کند، در نتیجه کولر خودرو آنطور که باید خنک نمی‌کند.

از سوی دیگر، احتمال داشته به کمپرسور کولر که قلب سیستم تهویه است نیز آسیب وارد شود گاز نامناسب، ناخالص یا مخلوط با روغن ناسازگار می‌تواند باعث سایش بیش از حد، گرم شدن کمپرسور و در نهایت خرابی آن شود که هزینه‌برترین قطعه سیستم است. همچنین برخی گازهای نامرغوب حاوی ناخالصی‌هایی هستند که می‌توانند به اورینگ‌ها و شلنگ‌ها آسیب رسانده و باعث نشت گاز شوند. کمبود گاز ناشی از نشتی، یکی از دلایل اصلی عدم کارکرد صحیح کولر است.

یکی دیگر از دلایلی که اهمیت گاز کولر ماشین مرغوب و استاندارد را نشان می‌دهد، حفظ محیط زیست بوده زیرا نشت گازهای مضر (به خصوص R-12) به محیط زیست آسیب می‌رساند. علاوه بر این، باید توجه داشت که برخی گازهای تقلبی قابل اشتعال یا سمی هستند.

خواندن این مقاله را از دست ندهید: بهترین زمان برای شارژ گاز کولر خودرو

با فرارسیدن تابستان و افزایش دما، اهمیت گاز کولر خودرو در تابستان دوچندان می‌شود. یک سیستم تهویه با گاز مناسب و به میزان کافی، می‌تواند کابین خودرو را به سرعت خنک کرده و رانندگی را در گرم‌ترین روزها نیز لذت‌بخش کند. بنابراین، اطمینان از سلامت سیستم و شارژ گاز به موقع قبل از شروع فصل گرما، اقدامی ضروری است.

بهترین زمان گاز کولر خودرو چه موقع است؟

برخلاف تصور رایج، گاز کولر در یک سیستم سالم تمام نمی‌شود. گاز کولر در یک سیستم بسته حرکت می‌کند و کاهش آن معمولاً نشانه وجود نشتی است. با این حال، مقداری اتلاف گاز در طول زمان (معمولاً حدود 10-15 درصد در سال) حتی در سیستم‌های سالم نیز طبیعی است.

بهترین زمان گاز کولر خودرو برای بررسی و شارژ در صورت نیاز:

1. قبل از شروع فصل گرم: ایده‌آل‌ترین زمان به منظور بررسی عملکرد کولر و میزان گاز، اوایل بهار است. این کار به شما اطمینان می‌دهد که در طول تابستان با مشکل مواجه نخواهید شد.

2. پس از تعمیرات در سیستم تهویه: اگر بخشی از سیستم (مانند کمپرسور، کندانسور، اواپراتور یا شلنگ‌ها) تعویض یا تعمیر شده، نیاز به شارژ مجدد گاز خواهید داشت.

3. هنگام مشاهده علائم کمبود گاز:

• کاهش قابل توجه سرمایش کولر
• روشن و خاموش شدن مکرر کمپرسور
• خروج باد گرم یا ولرم از دریچه‌ها
• شنیدن صداهای غیرعادی از کمپرسور

جدول میزان گاز مورد نیاز خودروهای رایج

توصیه پایانی برای انتخاب گاز کولر خودرو

انتخاب گاز کولر خودرو و فرآیند شارژ آن را به مراکز معتبر و تخصصی بسپارید. تکنسین‌های مجرب با داشتن دانش فنی و تجهیزات مناسب، می‌توانند نوع گاز مورد نیاز خودروی شما را به درستی تشخیص داده، نشتی‌های احتمالی را برطرف کرده، و سیستم را با مقدار دقیق و گاز با کیفیت شارژ کنند. استفاده از گازهای ارزان و بی‌نام‌ونشان که در بسته‌بندی‌های غیراستاندارد عرضه می‌شوند، ریسک آسیب دیدن سیستم تهویه شما را به شدت افزایش می‌دهد.

در نهایت، با رسیدگی به موقع به سیستم تهویه خودرو و استفاده از گاز مناسب، می‌توانید از سرمایش مطبوع در روزهای گرم سال لذت ببرید و به افزایش طول عمر قطعات گران‌قیمت این سیستم کمک کنید. امیدواریم این راهنما اطلاعات مفیدی را برای شما فراهم کرده باشد.

بیشتر بخوانید: چرا کولر ماشین در تابستان خنک نمیکند؟