بهترین زمان تعویض تسمه تایم و نشانه های آن

چگونه بفهمیم تسمه تایم خودرو باید تعویض شود؟

تسمه تایم عضو مهمی از سیستم پیشرانه خودروست که آسیب به آن مشکلات فراوانی را برای رانندگان ایجاد می‌کند؛ به همین جهت تعویض تسمه تایم یکی از مراحل مهم در نگهداری و تعمیر خودرو به شمار می‌رود. تسمه تایم وظیفه هماهنگ کردن حرکت میل‌لنگ و میل‌سوپاپ‌ها را بر عهده دارد و به این ترتیب، زمان‌بندی دقیق باز و بسته شدن سوپاپ‌ها را تضمین می‌کند.

اگر می‌خواهید بدانید که چگونه متوجه شویم تسمه تایم خودرو باید تعویض شود؟ این مقاله مجله باماشین را از دست ندهید.

معرفی تسمه تایم

تعویض تسمه تایم مهم است اما شناخت آن مهم‌تر! تسمه تایم یک قطعه پلاستیکی است که به عنوان جزئی از سیستم پیشرانه خودرو میل لنگ را به میل سوپاپ متصل می‌کند. این قطعه از اهمیت زیادی برخوردار است و عملکرد اصلی آن هماهنگ کردن و زمان‌بندی حرکت میل سوپاپ‌ها با میل لنگ می‌باشد. این حرکت به نحوی است که با هر دو بار چرخش میل لنگ، میل سوپاپ یک بار به چرخش در آید. بنابراین موقعیت مناسب این تسمه برای تضمین عملکرد دقیق آن اهمیت دارد و در صورت عدم نصب صحیح این تسمه، زمان‌بندی بین میل سوپاپ و میل لنگ دچار اختلال شده و عملکرد موتور از بین می‌رود.

این نکته نیز قابل ذکر است که در خودروهای جدیدتر به جای تسمه تایم از قطعه دیگری تحت عنوان زنجیر تایم بهره گرفته می‌شود که با توجه به جنس فلزی خود مقاومت بیشتری نسبت به تسمه تایم در مقابل فرسودگی و عمر بیشتری دارند. در مقابل به خاطر آهنی بودن این قطعه در حین فعالیت سر و صدای زیادی تولید نموده و تعمیر آن نیز به مراتب دشوارتر است.

تسمه تایم خودرو چقدر اهمیت دارد؟

مشخص است که تسمه تایم اهمیت بسیار زیادی در عملکرد صحیح موتور خودرو دارد؛ چراکه این قطعه به عنوان قلب زمان‌بندی موتور عمل کرده و نقش کلیدی در هماهنگی حرکت اجزای مختلف موتور ایفا می‌کند. قبل از اینکه بخواهیم درباره زمان تعویض تسمه تایم صحبت کنیم، لازم بوده تا اهمیت این قطعه را بدانیم!

هماهنگی حرکت یک وظیفه مهم این قطعه‌ست. تصور کنید که تسمه تایم در حال خراب شدن است و میل‌سوپاپ‌ها به موقع باز و بسته نمی‌شوند. در این صورت، سوخت به درستی وارد سیلندر نگردیده و گازهای خروجی نیز به درستی تخلیه نمی‌شوند. نتیجه این امر می‌تواند کاهش قدرت موتور و افزایش مصرف سوخت باشد. پس اگر هماهنگی حرکت به خوبی شکل نگیرد، موتور به درستی کار نمی‌کند.

مورد دیگر این‌ست که در موتورهای با سوپاپ‌های متحرک، اگر تسمه تایم پاره شود، سوپاپ‌ها امکان داشته با پیستون‌ها برخورد نموده و آسیب جدی به موتور وارد شود. برای فهم بهتر، تصور نموده یک راننده به تعویض تسمه تایم توجه نمی‌کند و تسمه هم پاره می‌شود. در این حالت، سوپاپ‌ها به سمت پایین حرکت و با پیستون‌ها برخورد می‌کنند، که به احتمال بسیار منجر به شکستگی سوپاپ‌ها و آسیب به سیلندرها خواهند گشت. لازم‌ست بدانید که این نوع خرابی می‌تواند هزینه‌های تعمیرات را به شدت بالا ببرد.

افزایش عمر موتور نیز مورد آخر از این مسئله بوده و تعویض تسمه تایم در زمان مقرر، نه تنها عمر موتور را افزایش داده بلکه جلوی هزینه‌های بالای تعمیرات را نیز می‌گیرد. در مجموع، اهمیت تسمه تایم به حدی‌ست که نادیده گرفتن آن، مشکلات جدی و هزینه‌های سنگین را در پی خواهد داشت.

زمان تعویض تسمه تایم

چه موقع تسمه تایم را عوض کنیم؟ تسمه تایم به دلیل جنس لاستیکی خود و لایه لایه بودن در معرض سایش و فرسودگی قرار دارد، بنابراین لازم است در زمان مناسب تعویض گردد. بهترین زمان تعویض تسمه تایم از خودرویی به خودروی دیگر می‌تواند متغیر باشد اما معمولا چیزی در حدود 70 الی 60 هزار کیلومتر رانندگی است. نکته مهم دیگر تاریخ انقضای خود این قطعه هست که بسته به برند آن بین چهار تا پنج سال است.

بیشتر بخوانید: بهترین مارک تسمه تایم (معرفی انواع تسمه)

بهترین زمان تعویض تسمه تایم

به طور کلی بهترین زمان تعویض تسمه تایم در خودروهای رایج مورد استفاده در کشور به شرح زیر است:

• پراید : 100 هزار کیلومتر
• پژو 405 : 70 هزار کیلومتر
• سمند : 70 هزار کیلومتر
• زانتیا : 65 هزار کیلومتر
• ریو : 65 هزار کیلومتر
• 206 : 60 هزار کیلومتر
• تندر 90 : 40 هزار کیلومتر
• مزدا: 70 هزار کیلومتر
• مگان: 60 هزار کیلومتر

علائم آسیب دیدن تسمه تایم چیست؟

همچون هر قطعه دیگری، در صورت تعویض نکردن به موقع تسمه تایم، این قطعه آسیب دیده می‌تواند به سایر قطعات خودرو آسیب برساند. یکی از قطعات آسیب پذیر سوپاپ‌ها هستند. پیستون و سوپاپ در داخل سیلندر قرار دارند و با وجود زمان‌بندی دقیق حرکت میل لنگ و میل سوپاپ هیچ برخوردی با یکدیگر ندارند. اما اگر با آسیب دیدن تسمه تایم این زمان‌بندی از بین برود، احتمال برخورد این قطعات نیز وجود خواهد داشت. نتیجه این اتفاق خرابی یا کج شدن سوپاپ‌ها خواهد بود. در دور موتورهای بالاتر علاوه بر سوپاپ، سیلندر نیز ممکن است در معرض آسیب باشد.

یک تسمه تایم خراب و آماده تعویض، نشانه‌هایی در خودرو بروز می‌دهد که در ادامه این نشانه‌ها را بیان خواهیم کرد:

اختلال در استارت و حرکت

همانطور که اشاره شد، تسمه تایم نقش مهمی در حرکت مناسب سوپاپ‌ها دارد که از اجزای مهم سیستم پیشرانه خودرو هستند. از بین رفتن این بازه زمانی به طور مستقیم عملکرد این سیستم را مختل می‌کند و مانع حرکت و یا حتی استارت خوردن خودرو می‌شود. همچنین لرزش خودرو نیز در حین حرکت می‌تواند از عواقب دیگر این آسیب دیدگی باشد.

ایراد در اگزوز

در صورت آسیب دیدن تسمه تایم، فشار بیشتری به موتور خودرو وارد شده تا عملکرد صحیح قطعات خود را حفظ و در نتیجه دود بیشتری از اگزوز خارج خواهد شد. در این حالت این امکان وجود دارد که پس از روشن کردن خودرو دود زیادی از اگزوز خارج شود. این مورد یکی از نشانه‌های واضح در تعویض تسمه تایم است.

عملکرد نامناسب دور موتور

ممکن است در زمان رانندگی موتور تنظیم نبوده و عملکرد صحیحی نداشته باشد و دور موتور آن به 4 تا 2 هزار برسد. در چنین شرایطی می‌توان تلقی کرد که در تسمه تایم مشکلی وجود داشته باشد، به عنوان مثال شاید این تسمه شل شده و یا دندانه‌های آن از بین رفته باشد. علاوه بر این علائمی چون کاهش توان و قدرت موتور نیز در این شرایط دیده خواهد شد.

از بین رفتن دندانه تسمه تایم

برای اینکه بفهمیم تعویض تسمه تایم فرا رسیده، می‌توانیم به دندانه‌های قرار گرفته بر روی آن توجه کنیم؛ چرا که تسمه تایم در اثر فرسودگی و به مرور زمان دندانه‌های خود را از دست داده که در ظاهر این قطعه به آسانی قابل مشاهده است و فرا رسیدن زمان تعویض آن را یادآوری می‌کند.

بیشتر بخوانید: چگونه بفهمیم تسمه‌های خودرو باید تعویض شوند؟

ترک و خوردگی نشانه تعویض تسمه تایم

در صورت مشاهده هرگونه آسیب فیزیکی در این قطعه شامل ترک، خوردگی و یا جدا شدن برخی قطعات، تسمه نیاز به تعویض دارد. همچنین این قطعه اندازه مشخصی دارد که بسته به نوع خودرو متفاوت می‌باشد، در صورت تغییر این اندازه و کشیدگی بیش از حد تسمه تایم، این قطعه آماده تعویض است.

نشت روغن

مشاهده نشت روغن از جلوی خودرو به معنی احتمال آسیب دیدن تسمه است. با خراب شدن تسمه تایم، روغن از کاور نشت کرده و به نوبه خود شل شدن تسمه و افزایش دمای موتور را در پی دارد.

صداهای غیرعادی

همچنین خرابی تسمه تایم می‌تواند لرزش موتور و شنیده شدن صداهای متعدد را در پی داشته باشد. دلیل این امر فشار بیشتر بر موتور است، میل لنگ و بادامک به دشواری حرکت خواهند کرد که در نتیجه صداهای تیک مانندی تولید می‌شود.

چراغ چک موتور

نشانه مشخص دیگری که وجود داشته اینکه خراب شدن تسمه تایم به عنوان عضوی از قطعات موتور، روشن شدن چراغ چک را در پی دارد.

سوپاپ و پیستون شکسته

در بدترین سناریو پارگی تسمه تایم، آسیب جدی به سوپاپ‌ها و پیستون را در پی داشته که در نتیجه برخورد این قطعات به یکدیگر است. در نتیجه لازم هست در صورت آسیب دیدگی، این قطعه به موقع تعویض گردد تا از بروز خسارات بیشتر جلوگیری شود.

افت فشار روغن

از آنجایی که خرابی این قطعه فعالیت بیشتر موتور را ایجاد می‌نماید، در نتیجه موتور روغن بیشتری مصرف کرده و متعاقبا سطح روغن موتور کاهش خواهد یافت.

نکات مهم درباره تسمه تایم و تعویض آن

توجه به این نکته ضروری است که از تا خوردگی و یا نگهداری تسمه تایم در جعبه ابزار باید جلوگیری کرد. لازم‌ست این قطعه به طور منظم بررسی و در صورت نیاز تعویض گردیده تا از هزینه‌های بیشتر و افت عملکرد اتومبیل جلوگیری نمود. همچنین یک تسمه تایم سالم هیچگونه ترک، خوردگی، آسیب، شکستگی، پریدگی لبه دندانه‌ها، پارگی و جدایی لایه‌ها در خود ندارد. توصیه می‌کنیم بهترین برندهای بازار را تهیه کرده و از خرید قطعه بی‌کیفیت و ارزان خودداری کرده و همینطور، در صورت مشاهده هر تغییر فیزیکی از جمله از بین رفتن دندانه‌ها این قطعه را به سرعت تعویض کنید.

کلام آخر

در این مقاله به معرفی تسمه تایم و زمان مناسب تعویض آن پرداختیم. تسمه عضو مهم و آسیب‌پذیر سیستم پیشرانه اتومبیل است. این قطعه با زمان‌بندی چرخش و حرکت قطعات مختلف، عملکرد صحیح موتور را امکان‌پذیر می‌سازد. در حالی که تعویض تسمه تایم هزینه بسیار کمی دارد، بی‌توجهی به آسیب دیدگی آن با افزایش احتمال ایجاد مشکل در سایر قطعات خودرو، هزینه‌های سنگینی را می‌تواند به دنبال داشته باشد. بنابراین توجه به علائم و نشانه‌های وجود مشکل و همچنین سرویس به موقع خودرو اهمیت فراوانی دارد که نباید از آن غافل شد.