چگونه بفهمیم روغن موتور تقلبی است؟

روغن موتور باکیفیت با عملکرد خود به صورت روان کردن حرکت قطعات خودرو، جلوگیری از فرسایش و ساییدگی و کاهش اصطکاک نقش مهمی در سلامت و بهبود عملکرد اجزای ماشین دارد. متاسفانه یکی از معضلاتی که صاحبان خودرو با آن روبه‌رو هستند وجود روغن‌های بی‌کیفیت و نامرغوب است که استفاده از آن‌ها ممکن است صدمات جبران ناپذیری به قطعات خودرو وارد کند و در این بین باید به عدم استفاده از روغن موتور تقلبی توجه داشت؛ بنابراین لازم است که بتوانیم روغن موتور مرغوب را از نوع تقلبی آن تفکیک کنیم. در این مقاله به بررسی این موضوع می‌پردازیم؛ توصیه می‌کنیم همراه باماشین بمانید.

بگذارید قبل از اینکه بفهمیم چطوری روغن موتور تقلبی را تشخیص بدهیم؛ کمی با آن و وظیفه‌اش آشنا شویم. به صورت کلی، روغن موتور یکی از اجزای حیاتی در عملکرد صحیح و بهینه خودرو است که مهم‌ترین کاربردهای آن شامل موارد زیر می‌گردد:

• کاهش اصطکاک
• خنک‌کنندگی
• تمیزکنندگی
• محافظت از قطعات
• فشار روغن

روغن موتور به عنوان یک روان‌ساز عمل نموده و بین قطعات متحرک موتور، مانند پیستون‌ها و سیلندرها، یک لایه نازک ایجاد می‌کند که این لایه باعث کاهش اصطکاک و سایش بین قطعات شده و در نتیجه عمر انجین اتومبیل را افزایش می‌دهد.

در حین کارکرد موتور، دما به شدت افزایش می‌یابد و اینجاست که این مایع اقدام نموده و حرارت را جذب کرده و انتقال آن به قسمت‌های دیگر موتور را فراهم می‌نماید. این فرآیند خنک‌کنندگی از داغ شدن بیش از حد موتور جلوگیری می‌کند و عملکرد آن را بهبود می‌بخشد. همچنین روغن موتور فضای مناسب به جهت فشار در سیستم روغن را ایجاد کرده؛ به این معنا که این فشار باعث می‌شود تا روغن به تمام نقاط موتور برسد.

تمیزکنندگی دیگر کار این روغن بوده که در درون خود افزودنی‌هایی را داشته که به تمیز نگه داشتن موتور منجر می‌شود. این افزودنی‌ها ذرات معلق، زباله‌ها و رسوبات را از بین می‌برند و به جلوگیری از ایجاد کثیفی در موتور کمک می‌کنند. از سوی دیگر، روغن موتور به عنوان یک محافظ فعالیت کرده و محافظت از قطعات موتور در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی را شکل می‌دهد. این ویژگی به ویژه در شرایطی که موتور خاموش است و رطوبت می‌تواند به قطعات آسیب برساند، اهمیت دارد.

بیشتر بخوانید: دلایل کاهش سطح روغن موتور

یکی از روش‌های تشخیص روغن تقلبی توجه به حجم محلول موجود در قوطی‌های مختلف است. روغن‌های موتور بی‌کیفیت معمولا به صورت بشکه‌ای خریداری می‌شوند و بعد در ظرف‌های تقلبی، بسته‌بندی آن‌ها انجام می‌شود. دلیل ارزان بودن قیمت چنین روغن‌هایی هم همین است. از آنجایی که بسته‌بندی شرکت‌های معتبر به صورت خودکار انجام گردیده، سطح روغن در همه قوطی‌ها یکسان خواهد بود. بنابراین وجود تفاوت می‌تواند نشان دهنده کیفیت پایین محصول باشد.

اگر روغن موجود در قوطی دارای بوی تندی همانند استون باشد، روغن موتور تقلبی خریداری کرده‌اید. برای بررسی رنگ روغن می‌توان مقدار کمی از آن را روی قطعه کاغذ سفیدی ریخت و با کج کردن کاغذ روغن را پخش کرد. اگر محصول خریداری شده باکیفیت باشد رد روغن روی کاغذ شفاف، تمیز و بدون رنگ خواهد بود، در مقابل روغن تقلبی رنگ تیره‌ای از خود بر جای خواهد گذاشت.

روش دیگر جهت تشخیص کیفیت روغن بعد از خرید این است که مقداری از آن را در یک لیوان ریخته و در محل تاریکی قرار داده شود و بعد از مدت زمان 15 دقیقه بافت این روغن مورد بررسی قرار گیرد. اگر این روغن تقلبی باشد به صورت لایه لایه و به رنگ تیره خود را نشان خواهد داد.

راهکار دیگر برای اینکه بفهمیم روغن موتور تقلبی هست، نگهداری آن در حداقل دمای درج شده روی قوطی در داخل یخچال است. در این حالت اگر روغن بی‌کیفیت باشد سفت شده و حالت سیالی خود را از دست می‌دهد.

تشخیص روغن موتور اصل از تقلبی ممکن است مشکل به نظر برسد، به ویژه اینکه گاهی در بسته‌بندی برندهای معروف نیز امکان داشته روغن بی‌کیفیت موجود باشد. اما با دانستن چند راهکار ساده می‌توان این تشخیص را آسان‌تر کرد. در ادامه به ارائه این نکات می‌پردازیم.

قیمت روغن

روغن موتورهای برندهای معروف مانند موبیل، شل، کاسترول و... قیمت بالاتری نسبت به سایر برندها دارند که در نتیجه کیفیت بالاتر آن‌هاست. بنابراین عرضه این برندها با قیمت پایین‌تر از بازار نشانه تقلبی بودن آن‌هاست و استفاده از آن‌ها قطعا به قطعات خودرو آسیب خواهد زد.

ظاهر قوطی

وجود هرگونه فرورفتگی، برآمدگی و یا ساییدگی در قوطی نشانه استفاده مجدد از آن است و از خریداری چنین روغن‌هایی باید اجتناب کرد. در قوطی نیز باید سالم و پلمپ شده باشد.

رنگ محلول

یک روغن موتور باکیفیت رنگ عسلی شفافی دارد که این رنگ با نگه داشتن آن در مقابل نور خورشید به خوبی قابل مشاهده است. روغن‌های تقلبی به دلیل وجود افزودنی‌های مختلف رنگ تیره‌ای را از خود نشان می‌دهند.

بافت روغن

روغن موتور باید خالص و دارای بافتی یکنواخت باشد، نکته‌ای که با مالیدن چند قطره از آن روی دست قابل شناسایی است. بافت روغن موتور تقلبی ناهمگن است و مالیدن آن روی دست وجود ذراتی را نشان می‌دهد.

برچسب قوطی

با مطالعه اطلاعات موجود در برچسب قوطی روغن می‌توان نکاتی در مورد تاریخ تولید و انقضا و شماره ثبت را کسب کرد. سایر اطلاعات درج شده بر این برچسب شامل درجه وسیکوزیته (چسبندگی)، نوع موتور (دیزل یا بنزین)، استاندارد بین المللی، نوع روغن (مصنوعی، معدنی، ترکیبی) و تأییدیه خودروساز می‌شوند. توجه به هریک از این نکات در تشخیص یک روغن موتور مناسب و مرغوب نقش بسزایی دارد. روش رایج تشخیص اصالت یک روغن موتور اعداد بارکد درج شده روی برچسب آن است. در صورتی که روغن موتور فاقد این بارکد باشد نشانه تقلبی بودن آن محصول است.

نوع بسته‌بندی

هنگام خرید به بسته آن توجه کرده تا روغن موتور تقلبی نخرید! توجه به این نکته ضروری است که اکثر روغن‌های بی‌کیفیت بسته‌بندی‌های خوبی نیز ندارند و از این طریق نسبت به برندهای معتبر قابل تفکیک هستند. در مقابل برندهای روغن معروف‌تر معمولا بسته‌بندی جذاب‌تری داشته که تشخیص آن‌ها را از نوع نامرغوب آسان‌تر می‌سازد.

زمان تعویض روغن

معمولا یک روغن موتور باکیفیت با توجه به نوع خودرو حدود 6 الی 5 هزار کیلومتر برای خودرو کار می‌کند. در صورتی که روغن موتور زودتر از این زمان نیاز به تعویض داشته باشد و محتوای آن به سیاهی بزند نشانه تقلبی بودن آن روغن است.

بوی بد روغن

در صورت مواجه با بوی بد روغن موتور احتمالا روغن مورد استفاده از نوع نامرغوب است. البته ذکر این نکته نیز ضروری است که گاهی ممکن است بوی بد روغن نتیجه خرابی در قطعات دیگری چون موتور باشد که این مورد چندان نمی‌تواند دقیق باشد و می‌بایست به نکات دیگر برای تخشیص روغن تقلبی از اصلی توجه کرد.

یخ زدگی موتور در هوای سرد

روغن موتور اصل نسبت به هوای سرد هیچگونه تغییری را نشان نمی‌دهد. در صورت یخ زدن روغن در چنین آب و هوایی نشانه تقلبی بودن محصول خریداری شده است.

محل خرید

محل توزیع روغن موتور می‌تواند به تشخیص اصل و غیر اصل بودن آن کمک کند. در فروشگاه‌ها معمولا خرید به صورت عمده و مستقیم از تولیدکننده و یا واردکننده اصلی خریداری می‌شود و بنابراین می‌توان نسبت به اصل بودن محصول اطمینان بیشتری حاصل کرد. شرکت‌های پخش‌کننده معتبر نیز جهت حفظ اعتبار خود تقریبا همیشه محصولات باکیفیت را خریداری و پخش می‌کنند. احتمال خریداری روغن موتور تقلبی در خرده فروشی‌ها و سایت‌های نامعتبر بیشتر است. بنابراین خریداری از نمایندگی‌های معتبر کسب روغن‌های مرغوب و مناسب را تضمین می‌کند.

استفاده از روغن موتور نامرغوب در ابتدا آسیب خود را به صورت صدای بلند موتور نشان می‌دهد. در ادامه با روشن شدن خودرو ممکن است صداهایی هم چون تق تق شنیده شود که در نتیجه برخورد سخت قطعات موتور است. استفاده از روغن موتور بی‌کیفیت احتمال نشتی روغن را نیز افزایش می‌دهد که به صورت لکه‌هایی در زیر خودرو یا کف گاراژ خود را نشان می‌دهد.

همچنین در نتیجه‌ی استفاده از چنین روغنی به دلیل نرسیدن روغن کافی به قطعات موتور، معمولا بوی سوختگی شنیده خواهد شد. علاوه بر این، در وجود روغن موتور تقلبی، خودرو در هوای سرد به سختی روشن خواهد شد.

لازم است بدانید که دلیل عمده طول عمر پایین ساختار موتوری اتومبیل، استفاده از روغن‌های بی‌کیفیت است. این نوع روغن به دلیل کیفیت پایین خود در دماهای بالا بیش از اندازه رقیق گردیده و در دماهای پایین غلظت آن افزایش می‌یابد.

قابل توجه‌ترین آسیبی که با استفاده از روغن موتور تقلبی ایجاد می‌شود، سوختن یاتاقان است که به آن یاتاقان زدن نیز می‌گویند. اگر صاحب خودرو متوجه یاتاقان زدن نشود یا نسبت به رفع آن اقدام نکند به مرور قطعاتی چون شاتون و میل لنگ نیز دچار آسیب می‌شوند؛ دلیل این امر افزایش اصطکاک بین این قطعات هست که افزایش گاز دادن نیز مشکل را دو چندان خواهد کرد.

تفاوت بین انواع روغن موتور به چند عامل اصلی بستگی دارد که عبارت هستند از: نوع پایه روغن، کاربرد و ویسکوزیته.

روغن‌ها چند نوع دارند. یک نوع مدل معدنی است که این نوع روغن از تقطیر نفت خام به دست می‌آید و قیمت کمتری دارد اما در برابر حرارت و اکسیداسیون مقاومت کمتری از خود نشان می‌دهند. مدل دیگر سنتزی بوده و از ترکیبات شیمیایی ساخته می‌شوند که عملکرد بهتری و همینطور عمر طولانی‌تری نسبت به روغن‌های معدنی دارند. روغن نیمه‌سنتزی نیز ترکیبی از روغن معدنی و سنتزی است. این نوع روغن قیمت متوسطی دارد و برخی از مزایای روغن‌های سنتزی را ارائه می‌دهد.

یک تفاوت مهم دیگر در بین روغن‌ها (چه روغن موتور تقلبی و چه اصلی) ویسکوزیته است که نشان‌دهنده غلظت آن‌هاست. این مورد با استفاده از دو عدد، مانند 5W-30، مشخص می‌شود. عدد اول نشان‌دهنده ویسکوزیته در دماهای پایین (W به معنی زمستان) و عدد دوم نشان‌دهنده ویسکوزیته در دماهای بالا است.

به عنوان نمونه، عدد اول (مثلا 5W) نشان‌دهنده ویسکوزیته در دماهای سرد (زمستان) است و هرچه عدد کمتر باشد، روغن در دماهای پایین‌تر بهتر جریان می‌یابد. همچنین عدد دوم (مثلا 30) نیز نشان‌دهنده ویسکوزیته در دماهای گرم (تابستان) می‌باشد و هر چقدر که عدد افزایش یافته، روغن در دماهای بالا غلیظ‌تر می‌شود و بهتر از موتور محافظت می‌کند. در کل می‌توان اینگونه گفت که برای هوای گرم، عدد دوم (30 یا 40) و برای هوای سرد، عدد اول (5 یا 10) مناسب است.

مسئله دیگر کاربرد بوده که روغن‌های موتور برای انواع مختلفی از موتورهای بنزینی، دیزلی، یا حتی موتورهای هیبریدی طراحی شده باشند. نکته مهم این‌ست که روغن‌های برتر، با استانداردهای خاصی مانند API یا ACEA مشخص شده و این استانداردها نشان‌دهنده کیفیت و عملکرد روغن هستند.

روغن موتور نقش بسزایی در کارکرد صحیح قطعات خودرو دارد و کیفیت پایین آن مشکلات عدیده‌ای را برای سایر اجزای ماشین ایجاد می‌کند. در این مقاله از مجله خودرو باماشین روش‌های متعدد تشخیص یک روغن موتور مرغوب از نوع تقلبی آن را برشمردیم و با نکات لازم در زمان خریداری و همچنین پس از خریداری روغن موتور آشنا شدیم؛ شما هم اگر در مورد روغن موتور تقلبی نکته‌ای دارید، در قسمت نظرات با ما در میان بگذارید.

بیشتر بخوانید : علت منحرف شدن خودرو در سرعت بالا چیست؟